جراحی ترمیم اسکار سوختگی | دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک

اسکار چیست؟

اسکار همان زخم هایی می باشد که پس از التیام بر جای می مانند و یادآور آسیب های پوستی می باشند. هنگامی که قسمتی از پوست بنا به دلایل گوناگون دچار آسیب می شود، بدن به منظور محافظت از لایه های عمیق و داخلی خود، بافتی را تشکیل می دهد. این بافت فیبری را اسکار می نامند. اگرچه بدن با ایجاد اسکار، پوست را ترمیم می نماید اما گوشتی اضافه بر روی زخم تشکیل می شود که ظاهر ناخوشایندی دارد.

جراحی ترمیمی (جراحی بازسازی و ترمیم) چیست؟

جراحی ترمیمی شاخه‌ای از جراحی است که سعی در رفع ناهنجاری‌های مادرزادی یا اکتسابی، اختلالات شکل و عملکرد و تصحیح تصویر بدن دارد. این جراحی با انواع مشکلات که در تمام سطح بدن رخ می دهد سروکار دارد. رویدادهایی که شکل و عملکرد بدن را مختل می کنند ممکن است مادرزادی، آسیب زا یا اکتسابی باشند. مثلا؛ اصلاح بدشکلی مادرزادی ، اصلاح بدشکلی ناشی از سوختگی ،  اصلاح بدشکلی ناشی از ضربه ، اصلاح جمع شدگی انگشتان و اعضا ، اصلاح اختلالات مادرزادی جمجمه و صورت ، اصلاح فلج صورت و اعضا ، برداشتن اسکارهای پارگی در صورت و اعضا ، برداشتن اسکارهای سوختگی و ضربه و جراحی ، برداشتن سرطان وسیع اندام و بازسازی آن ، برداشتن وسیع سرطان صورت و بازسازی آن ، پیوند عصب ، پیوند تاندون ، جراحی عروق و اعصاب در این رشته جراحی قرار دارند.

از بین رفتن استخوان (به ویژه استخوان های صورت و دست) و سقف غضروف (مانند غضروف گوش و بینی)، بدشکلی ها، حوادث پاتولوژیک (تومور، کیست، عفونت و …) نیز در زمینه جراحی پلاستیک می باشد. برای این کار علاوه بر روش‌های جراحی کلاسیک، می‌توان از میکروسرجری، سیستم‌های لیزر، آندوسکوپی و مواد شیمیایی و داروهای مختلف استفاده کرد. به طور خلاصه جراحی ترمیمی سعی در ترمیم انواع عیوب (حفره ها) موثر بر پوست، زیر پوست و استخوان ها در تمام سطح بدن دارد. در حین انجام این کار، قانون اساسی این است که با بافت هایی مشابه با بافت هایی که از بین رفته اند، ترمیم انجام شود.

قوانینی که در جراحی ترمیمی باید در نظر گرفته شود؟

قانون ترمیم در جراحی ترمیمی این است که ابتدا ساده ترین و کم آسیب ترین روش را انتخاب کنید. ترمیم اولیه زخم (مانند بخیه زدن) ابتدا در نظر گرفته می شود و در صورت از دست دادن بافت، استفاده از پیوند (پچ پوست) در نظر گرفته می شود. در مواردی که این روش نیز مناسب نیست (از دست دادن بافت عمیق و پیچیده، آسیب استخوان و تاندون باز) باید از فلپ استفاده کرد. فلپ ها با توجه به شرایط و محل نقص بافت قابل استفاده هستند. از فلپ های ساده محلی (مثلاً فلپ های پوستی) تا فلپ های مرکب (حاوی بیش از یک بافت) در نمودار برنامه ریزی می شوند. قانون اساسی در جراحی ترمیمی انجام ترمیم با استفاده از نزدیکترین بافت به بافت های از دست رفته است.

هم در جراحی ترمیمی و هم در جراحی زیبایی، استفاده از بافت های اتولوگ (خودگرفته از فرد) مناسب است. اما می توان از محل های اهدا کننده بافت های اتولوگ یا در صورت عدم مناسب بودن بیمار، از منابع دیگر (هموگرافت، هتروگرافت و مواد آلوپلاستیک) استفاده کرد. به عنوان مثال، در اصلاح بدشکلی ناشی از سوختگی بزرگ، گرافت های پوستی (پچ های پوستی) گرفته شده از نواحی سالم بیمار ترجیح داده می شود. اگر این نواحی ناکافی باشند، می توان از پوست افراد دیگر، جسد (هموگرافت) و حتی پوست حیوانات (هتروگرافت) استفاده کرد. به غیر از اتوگرافت، آنها به عنوان یک پوشش بیولوژیکی موقت در انسان استفاده می شوند. مثال دیگری برای تحلیل استخوان می توان ذکر کرد. در برداشتن اسکارهای پارگی در صورت و اعضا، ابتدا استخوان از سایر قسمت های بدن گرفته می شود و روی ناحیه معیوب اعمال می شود. با این حال، اگر این منبع کافی یا در دسترس نیست، می توان از مواد پلاستیک استفاده کرد.

در جراحی زیبایی جراحی ترمیمی نیز وجود دارد؟

جراحی زیبایی (یا زیبایی) با عمل ها و تلاش هایی برای زیباتر و کامل تر کردن تصویر بدن سروکار دارد. در اینجا مشکلات زیبایی بیشتر از یک مشکل پزشکی وجود دارد. تمامی جراحان پلاستیک نیز در طول آموزش تخصصی خود آموزش جراحی زیبایی را می بینند و تنها جراحانی هستند که مجاز به انجام این عمل ها هستند. جراحی زیبایی نیاز به آموزش و تجربه طولانی دارد. چنین عمل هایی هم نیاز به استعداد جراحی و هم استعداد هنری دارد. در جراحی زیبایی همیشه نه از نظر زیبایی بلکه گاهی مشکلات پزشکی حل می شود. به عنوان مثال، اصلاح جراحی یک بدن دارای اضافه وزن یا بزرگ شدن سینه های غول پیکر (گیگانتوماستی) مشکلات پزشکی و زیبایی را حل می کند. علاوه بر اصلاح زیبایی اندام، عملکرد آن نیز بسیار مهم است به این دلیل جراحی ترمیمی نیز در آن وجود دارد. به عنوان مثال: در جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی) اشکال شکل و تنفس باید با هم اصلاح شود.

روش های جراحی به منظور برداشتن اسکارهای جراحی، سوختگی نیز دارای تعدد و تنوع می باشند. از مهم ترین روش هایی که به این منظور انجام می شود، می توان به روش های زیر اشاره نمود:

• روش برداشتن لایه ی اسکار

در این روش برآمدگی اسکار برداشته می شود و اسکار با پوست اطراف خود، همسطح می گردد.

• روش برداشتن اسکار و ترمیم آن

از جمله روش های رایج به منظور برداشتن اسکارهای جراحی، سوختگی، این روش می باشد. در این روش الگوی بیضی شکل مورد استفاده قرار می گیرد. به این صورت که علاوه بر اینکه اسکار برداشته می شود، به منظور هماهنگی بیشتر، لبه ی نازکی از بافت کناری آن نیز برداشته خواهد شد.

• روش پیوند پوست

برای ترمیم اسکارهای گسترده و بزرگ می توان از روش پیوند پوست استفاده نمود. در این روش پوست یکی از قسمت های بدن مورد استفاده قرار خواهد گرفت. بخیه ها نیز در این روش به صورت کاملا دقیق در اطراف پوستی که پیوند شده، زده می شود.

منبع : دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی